Çarşamba tarihi eserler
ÇARŞAMBA' DA BULUNAN TARİHİ
ESERLER
Çarşamba' nın Kökçeli mezarlığında (Hicri
595) kurulmuş bir camii vardır. Duvarları balta
ile çıkarılmış kalın ve uzun kalaslardan
ibaretti. Önünde �Garipler� adıyla bilinen bir
mezarlık vardır.
Çarşı içinde Rumi 1242� de yapılmış Bedukyan
adıyla bilinen büyük bir bedesten vardır. Bina
hala çok sağlam ve kullanışlıdır. Küçük
bedestenin mülkiyeti eski kayıtlarda şehzade
Yusuf İzzetdin Efendiye aittir.
GÖĞCELİ
(GÖCELİ-GÖÇELİ-GÖKÇELİ-KÖKÇELİ-MEZARLIK) CAMİİ
Göğceli Camii : Çay mahallesi, Göğceli
Mezarlığı içinde yer alan cami Anadolu ahşap
mimarisinin en güzel örneklerinden
birisidir.1206 yılında yapılan camiinin
giriş revakları 1335 yılında onarım
geçirmiştir.Yapının kim tarafindan yaptırıldığı
bilinmemektedir. Tek katlı yapının üst üste
yığma tekniğiyle yapılmış duvarlarını tek parça
kalaslar oluşturur. Duvarlarda, direklerde,
direk baslarında, kirişlerde, merteklerde, mahya
ışığı gibi yapının birçok yerinde karaagaç, dış
budak, kestane gibi ağaçlar kullanılmıştır.
Duvarlarda tek parça olarak kullanılan
kalaslar, yaklaşık 15-18 cm. kalınlığında, 50-70
cm. eninde ve yaklaşık 12.60 ve 20 metre
uzunluğundadır. Ahşap yapı taşınabilir özelliğe
sahiptir. Alttaki derinlik yapının hava
almasını, nemi ve çürümeyi önlemek için
açılmıştır yapıda dövme demir çivi, yalnız direk
başlarının kirişlere bağlantısında ve harim
kısmında revak bölümlerine doğru uzanan
merteklere yapılan eklerde kullanılmıştır. Kuzey
kısmı hafif dönel olan çatı; üç omuzlu bir
çatıdır çatının taşıyıcıları ahşap duvarlar ve
dikmelerdir. Harim kısmında çatı direklerle 6
direk desteklenmiştir. Yapı, dıştan
17.75/17.50m.x21.15/22.20m. ölçülerinde olup,
kapalı alanı 254metre kare açık alanı 140
metre kare, toplam 394 metre karedir. Caminin
etrafindaki mezarlık garipler mezarlığı olarak
bilinmektedir. Camii, Taşınmaz Kültür ve Tabiat
Varlıkları Yüksek Kurulu' nun 16.05 1986 tarih
ve 2289 sayili kararıyla, korunması gerekli
Taşınmaz Kültür varlığı olarak tescil
edilmiştir.
Çivisiz Cami Restore Ediliyor.....
2004 Mayıs ayında, Göğceli Camiinin
restorasyonu için Vakıflar Bölge Müdürlüğüne
01.06.2004 tarih ve 04/521 sayılı yazımızla
müracaat ettik. Vakıflar Bölge Müdürlüğünce
başlatılan çalışmalar ile Göğceli Camii orijinal
kısımları korunarak yenilenmektedir. Çalışmalar
tamamlanmıştır.
RIDVANBEY CAMİİ
Hicri 1201� de mescit şeklinde yapıldı.
Kurucusu Erbaalı Rıdvan Bey'dir. Yeşilırmak' ta
kaybolan kızının naaşı Çarşamba'da bulununca bir
hatıra olmak üzere bu mescidi yaptırdı. Rıdvan
Bey'in sülalesi Horasan Türk'lerindendir.
Süleyman Paşa döneminde camii büyütüldü.
1939-1943 depremlerinden sonra halkımız
tarafından tamir edilmiştir. Bu tamiratta Osman
Hoca adlı şahsında büyük hizmetleri olduğu
bilinmektedir.
YENİ CAMİİ
Arım köylüleri tarafından keten camii adıyla
bir mescit olarak yapılmıştır. Hicri 1826
yılında sökülerek genişletildi. Camiinin planı
İstanbul müderrislerinden Rıza Efendi tarafından
çizildi. 1943 depreminden sonra İsmail Gündoğdu�
nun çalışmalarıyla yeniden düzenlendi.
ABDULLAH PAŞA CAMİİ
1267 yılında Haznedar oğlu Abdullah Paşa
tarafından yaptırıldı. 1320 yılında onarımdan
geçti. 1942 depreminden sonra halkımız
tarafından yeniden düzenlettirildi.
DEĞİRMENBAŞI CAMİİ
1336 yılında Batum' lu Hacı Ali Ağa
tarafından yaptırıldı. Avlusunda aile mezarlığı
vardır. Sonraları bu camiinin maaş ve tahsisatı
Evkaf 'a bağlanıldı.
KANARYA CAMİİ
Eski Belediye Müfettişlerinden Kadı oğlu
Mehmet Efendi �nin çalışmaları ve halkın
yardımıyla yapıldı.
SARICALI MESCİDİ
1949 yılında halkımız tarafından
yaptırılmıştır. 1953 yılından itibaren Evkaf �a
bağlanmıştır.
ESKİ SOKAK FENERLERİ
Eskiden cadde başlarında büyük fenerler
yerleştirilerek içine gaz lambaları konularak
sokakların aydınlanması yapılırdı. Bu usul
Cumhuriyet Dönemine kadar sürmüştür. Çarşamba
�da ilk elektrik fabrikası 1938 yılında kuruldu.
1946 yılında Değirmenbaşı' nda yapılan yeni
binaya nakil edilen fabrika 1951 yılında yeni
makinelerle takviye yapılmıştır. Elektriğin
ilçemize gelişinden sonra sokak fenerlerinin
yerine sokak lambaları almıştır.
CUMHURİYET DÖNEMİ YENİ KÖPRÜ
Yeşilırmak üzerinde ilçemizin iki yakasının
birbirine bağlayan yeni köprü Cumhuriyet
Döneminin Çarşamba �ya en büyük armağanıdır.
Köprünün betonarme on iki ayağı vardır. İki
başta bulunan gözlerin arası 7 metre ; orta
ayakların arası 12 metredir. Resmi kaynaklara
göre �Köprü� (Garken) sisteminde olup inşaatı
1931 yılında sona ermiştir. Uzunluğu 274
metredir. İnşaatı için 252.953 TL harcanmıştır.
Köprünün müşterileri Raşit ve Fehmi
kardeşlerdir.
Çarşamba Konulu makaleler
Çarşamba ilçesi kültür varlıkları
Çarşamba tarihi
Çarşamba
tarihi eserler
Çarşamba ilçesi gelenek ve görenekler
Çarşamba ilçesi
iklimi
Çarşamba'yı
Sel aldı
Çarşamba'yı Sel aldı
Çarşamba ilçesi, Samsun
|
