Çarşamba ilçesi kültür varlıkları

İLÇENİN
KÜLTÜR TABİAT VARLIKLARI
Çarsamba' da; ilk Tunç çağı
yerleşmeleri olan üç adet höyük, Anadolu
Selçuklu ve Osmanlı döneminden kalma bir çogu
ahşap 15 cami, ilçe merkezinde halen kullanılan
1 bedesten, 1 kale, 1 hamam, 1 Atatürk anıtı,
ilçede kaynağı pek açıklık kazanmayan fakat
insanların günden güne kutsallaştırdığı 18 tekke
ve ziyaret yeri, 3 adet yeraltında eski kent
kalıntıları, 3adet şehit mezarlığı, 7' si koruma
altına alınmış bir çok anıt ağaç, 2 kuyu tası,
35 ahşap ev, bir çok mağara, şelale, mesire
yerleri, kumsallar ve av sahaları bulunmaktadır.
Çarşambamızda mevcut olan
kültür ve tabiat varlıklarının bazıları asağıda
sıralanmıştır:
-
HÖYÜKLER
a. TEPECİK: Beyyenice ( İlk
Tunç çağı yerleşmesi vardır.)
b. KİLİSE TEPE: Beyyenice (
İlk Tunç çağı yerleşmesi vardır.)
c. TÜNBÜ TEPE: Eğnel köyü,
derelik mahallesi ( İlk Tunç çağı yerleşmesi
vardır.)
2. CAMİLER
a. Göğceli camii- Çay
mahallesi göğceli mezarlığı.
b. Değirmenbaşı camii-
Kirazlık çaymahallesi değirmenbaşı caddesi.
c. Rıdvan Bey camii- Orta
mahalle.
d. Yeni (Keten ) camii-Orta
mahalle.
e. Abdullah Paşa
camii-Sarıcalı mahallesi.
f. Karagöz(Ahşap) camii-A.Donurlu.
g. Zeyfelli (Mezarlık-Ahşap)
camii-Kaydan.
h. Tugutlu (Çivisiz- Ahşap)
camii-Turgutlu.
i. Şeyh Habil (Çivisiz-Ahşap)
camii-Yaycılar.
3. TÜRBELER (Tekkeler)

a. Yeşil Tekke- Dikbıyık A.Güzpınar
mahallesi.
b. Çıban Tekkesi- Dikbıyık A.Güzpınar
mahallesi.
c. Semail Tekkesi- Ahubaba.
d.Yeşil Tekke -Beyyenice.
e.Ülfi Tekkesi-Karaağaç.
f. Sarlık Tekkesi-Sefalı.
g.Yel Tekkesi-Yenikaracali(ağrı
ve sizi, yel girmesi hastalığına şifa bulmak
amacı ile ziyaret edildiği söylenmektedir.
h.Gazi Hasan Bey Türbesi-
Ordubaşı köyü(İki kardeşi ile birlikte Orta
Asya' dan savaşa geldiği, burada şehit düstüğü
ve savaşta kullandığı kılıcın türbesinde
bulunduğu söylenmektedir.)
4. DOĞAL ALANLAR
a. Eski kent-Kilise
kalıntıları-Gülören köyü(5 dönüm alana yayılmış
kalıntıların Bizans dönemine ait olduğu
söylenmektedir).
b. Sivritepe' de tarihi yer
altı çarşısı �Karakaya.
c. Göller mevkii toprak
altında eski kent kalıntıları- Kürtün
d. Ordu kalesi �Ordu
5. SU DEĞİRMENLERİ
a. Su Değirmeni- Konukluk.
b. Su Değirmeni- Porsuk.
c.Su Değirmeni-Kirazlıkçay
mahallesi.
6. DİĞER SİVİL YAPILAR
a. Büyük bedestan-Orta mah.
b.Eski hamam.
7.ANIT AĞAÇLAR (Anıtlar
kurulu tarafından tescillenip, koruma altına
alınan ağaçlar.)
a. Çınar Ağacı- Çay mahallesi
canlı sokak.
b. Çınar Agacı- Çay mahallesi
göğceli mezarlığı.
c. Çınar Ağacı- Kirazlıkçay
mahallesi değirmenbaşı caddesi (Değirmenbaşındaki
meşhur değirmenin su oluklari üzerindeki bu
çınarın altında Arap Dede' nin mezarı
bulunduğuna inanılmaktadır .)
d. Çınar Ağacı- Kızılot.
e. 3 adet dişbudak ağacı-
Kızılot.
8. MAĞARALAR
a. Mağara- Kestane pınar.
b. Mağara- Ulupınar.
Göğceli Camii
Çarsamba, Çay mahallesi,
Göğceli Mezarlığı içinde yer alan camii Anadolu
ahşap mimarisinin en güzel örneklerinden
birisidir.1206 yılında yapılan camiinin
giriş revakları 1335 yılında onarım geçirmistir.Yapının
kim tarafindan yaptırıldığı bilinmemektedir. Tek
katlı yapının üst üste yığma tekniğiyle yapılmış
duvarlarını tek parça kalaslar oluşturur.
Duvarlarda, direklerde, direk başlarında,
kirişlerde, merteklerde, mahya ışığı gibi
yapının birçok yerinde karaağaç, diş budak,
kestane gibi ağaçlar kullanılmıştır. Duvarlarda
tek parça olarak kullanılan kalaslar, yaklaşık
15-18 cm. kalınlığında, 50-70 cm. eninde ve
yaklaşık 12.60 ve 20 metre uzunluğundadır.
Ahşap yapı taşınabilir özelliğe sahiptir.
Alttaki derinlik yapının hava almasını, nemi ve
çürümeyi önlemek için açılmıştır yapıda dövme
demir çivi, yalnız direk başlarının kirişlere
bağlantısında ve harim kısmında revak
bölümlerine doğru uzanan merteklere yapılan
eklerde kullanılmıştır. Kuzey kısmı hafif dönel
olan çatı; üç omuzlu bir çatıdır çatının
taşıyıcıları ahsap duvarlar ve dikmelerdir.
Harim kısmında çatı direklerle (6 direk
desteklenmiştir.)

Yapı, dıştan
17.75/17.50m.x21.15/22.20m. ölçülerinde olup,
kapalı alanı 254 metre kare açık alanı 140
metre kare, toplam 394 metre karedir. Caminin
etrafındaki mezarlık garipler mezarlığı olarak
bilinmektedir. Camii, Taşınmaz Kültür ve Tabiat
Varlıkları Yüksek Kurulu' nun 16.05 1986 tarih
ve 2289 sayılı kararıyla, korunması gerekli
Taşınmaz Kültür varlığı olarak tescil
edilmiştir.
Çarşamba Konulu makaleler
Çarşamba ilçesi kültür varlıkları
Çarşamba tarihi
Çarşamba
tarihi eserler
Çarşamba ilçesi gelenek ve görenekler
Çarşamba ilçesi
iklimi
Çarşamba'yı
Sel aldı
Çarşamba'yı Sel aldı
Çarşamba ilçesi, Samsun
|