TRABZON GEZİSİ

Trabzon için söylenebilecek ilk üç kelime; yeşil, yeşil, yeşil... Yağmurlu iklimi sayesinde, yörenin bir çok yerinde yeşilin her tonunu bir arada görebilirsiniz. Mükemmel bir oksijen banyosu çekmek isterseniz, Trabzon tam size göre bir yer. Ama dikkat edin, bu kadar doğal bir hava size zarar verebilir. Malum! stres, hava kirliği, kornaları sesleri derken, vücudumuz bu anormal yaşamı normal olarak algılıyor ve gerçekten normal olan, temiz havayı solurken zorluklar çekebiliyorsunuz.

Ruhunuza ve vücudunuza iyi gelecek olan bol oksijenin dışında, Trabzon'da oldukça farklı şeylerle karşılaşacaksınız. Değişik bir yaşam kültürü, bu kültürün getirdiği farklı yemekler, gezilecek bir çok yer, hırcın Karadeniz dalgaları, hamsi kokuları, tulum sesleri ve insanlarının farklı bir şiveyle, farklı bir dille konuştukları, Trabzon’da belki de, kendinizi bulacaksınız.

TRABZON’U KEŞFET

Sümele Manastırı: Bu manastır halk arasında Meryamana manastırı olarak bilinir. Siyah anlamına gelen Melas kelimesinden dolayı, Sümele adını aldığı söylenmektedir. İsmi de dahil olmak üzere bu manastıra, dair çeşitli efsaneler üretilmiştir. Ve en çok bilinen efsane ise, iki Atinalı rüyalarında Hz.Meryem’i görürler, ve Meryem onlara bu manastırın yerini ve buraya nasıl gideceklerini anlatır.

Manastırın yapılış nedeni kadar hangi tarihler arasında yapılmış olduğu konusunda da kesin bilgiler yoktur. Bazı araştırtmalara göre M.S.385, bazılarına göre ise, M.S. 472 yılında yapıldığı savunuluyor.

Bu manastır şimdilerde Trabzon’la birlikte anılan bir yapı olmuştur. Trabzon’u ziyarete eden bir çok insan Sümele’ye çıkmaktadır. Çıkmaktadır, diyoruz çünkü bu manastıra gitmek için biraz yokuş çıkmak gerekiyor, arabanızı manastırın 200 metre yakınına kadar götürebiliyorsunuz, oradan sonra ağaçlık ve patika yolu yürüyerek gitmeniz gerekmektedir.

Atatürk Köşkü: Soğuksu semtinde bulunan köşk, 20. yüzyılın başlarında yaptırılmıştır. 1934 ve 1937 yılları arasında Mustafa Kemal Atatürk, Trabzon ziyaretlerinde bu köşkte konuk edilirmiş. Bu köşkün bir diğer özelliği ise; Atatürk’ün vasiyetinin bir bölümünü burada yazdığı bilinmektedir. Bu köşk Atatürk’ün ölümünden sonra, dekore ettirilerek müze haline dönüştürülmüş ve halka açılmıştır.

Trabzon Kaleleri: Trabzon’da ziyaretçilerin ilgisini çeken bir diğer yapılar ise tarihi surlardır. Yukarı Hisar, Orta Hisar ve Aşağı Hisar olmak üzere üç bölüme ayrılır. Bu surların yakınlarında bulunan bir çok kilise, camii gibi görülmeye değer yapılar ise surların güzelliğine güzellik katmaktadır.

Trabzon Müzesi: Trabzon Ayasofya Kilisesi bir manastır kilisesidir. Bu müzede en çok dikkat çeken nokta, bir çok imparatorluğa ait izler taşımasıdır. Burada bulunan süslemeler, Bizans İmparatorluğu ve bunun yanı sıra Selçuklunun izlerini taşır. Yapının taş işçiliği ve sütunları kadar içerisinde bulunan motiflerde şaşırtıcıdır. Bu yapıda, güvercin, kartal ve bir çok değişik motif kullanılmıştır, ve bu motifler kendi hikayelerini yaşanmışlıklarını, sessizce anlatır adeta....

Göller: Trabzon gölleriyle de oldukça meşhur olan yörelerimizden bir tanesidir. Uzungöl , Balıklı Göl, Sera Gölü başta olmak üzere irili ufaklı bir çok göle sahiptir. Burada bulunan göllerin bazıları dağ yamaçlarının kayması, bazıları ise coğrafi nedenlerden dolayı oluşmuştur. Bu göller Trabzon’un doğal güzelliklerine ayrı bir güzellik katan unsurlardan sadece bir kaçıdır. Göllerin bulunduğu alanlar ve çevreleri oldukça turistik yerler olduğu için, buralarda bulunan "kendin pişir kendin ye" tarzında ki piknik alanlarında güzel vakitler geçirebilirsiniz.

Karadeniz yemekleri sadece hamsiden ibaret değil !

Türkiye’de yörelere özgü belirli yemekler vardır. Karadeniz ise Türkiye’de yemek kültürünün başında gelen yörelerimizden birisidir. Mısır ekmeği, kara lahana, muhlama (bol tereyağında kaşar eritme) süt böreği, hamsi ve hamsiden yapılan bir çok yemek; hamsi pilavı, hamsi tava, hami buğulama... Ayrıca Trabzon'da, yöresel Karadeniz yemeklerinin dışında taze fasulye oldukça tüketilen sebze yemeklerinin arasında yer alır.

Karadeniz yemeklerin adını bir çoğunuz duymuş, hatta tadına bakmış olabilir! ancak bu alışık oldunuz lezzetlerin, Trabzon’da çok farklı tatlara sahip olduğunu göreceksiniz. Bunun en büyük neden ise, Trabzon ve Karadeniz halkının yemeklerini kısık ateşte pişirmelerinden kaynaklanmaktadır. Yaz aylarında bile bir çok evde soba yanmasının nedeni soğuktan korunmak için değil, yemeklerini sobanın üzerinde yavaş yavaş pişirmek için olduğunu anlayacaksınız.

Yavaş yavaş pişirilen yemeklere lezzet atan bir diğer faktör ise, bol tereyağıdır. Karadeniz yemeklerinin içine kocaman bir parça tereyağı katılır, bu kadar tereyağı katılmış bir yemeğin ağır olabileceğini düşünebilirsiniz, ancak Karadeniz yemekleri düşündüğünüz kadar ağır olmuyor ne de olsa kullanılan tereyağları oldukça doğal olduğu için yemeklerde ağır bir yağ tadının yerine, mükemmel bir lezzet ortaya çıkıyor.  (Ayrıca Bakın: Karadeniz mutfağı, Karadeniz yemekleri)

Bakır işçiliğinin anavatanındasınız

Trabzon gezinizden dönüşte "Yediğin içtiğin senin olsun, gördüklerini anlat" kelimelerine en güzel cevap; bu doğa harikası yörede çekmiş olduğunuz fotoğraflarınızı sevdiklerinize göstermek olacaktır. Ancak sevdiklerinize ve kendinize, Trabzon gezinizi anımsatacak farklı bir şeyler sunmak isterseniz bunun için yöreye özgü bir şeyler satın almanız gerekiyor.

Trabzon’a özgü olan ürünlerin başında; bakır işçiliği geliyor. Trabzon halkı burada bulunan zengin bakır yataklarını Osmanlı zamanlarında bu yana, en iyi şekilde işlemiş ve değerlendirmişlerdir. Atölyelerde işlenen bir çok ürün Trabzon’a ticari anlamda önemli bir gelir kaynağı olmuştur. Bu atölyelerin bir çoğunun, ayrıca satış mağazaları da bulunmaktadır. Merkez dahil olmak üzere bir çok yerde karşılaşacağınız bakır ürünleri satılan dükkanlarda bir yandan alışveriş yaparken, bir yandan da ufak çaplı bakır işçiliğinin nasıl yapıldığını öğrenebilirsiniz.

El emeği göz nuru altın tasarımlar

Trabzon’da özel olan bir diğer el sanatı ise; dokumacılıktır. Yayla şenliklerinde göreceğini yöresel kıyafetler tamamen el dokumasıdır. Ve bunları Trabzon’da bir çok yerde bulabilirsiniz. Ve tabii ki de kuyum ürünleri, dünyaca ünlü olan Trabzon burması ile başlayıp zamanla kuyum alanında oldukça gelişmiş bir yöredir. Kalın altın bilezikler ve altın kemerler haricinde birçoğu sanat eseri konumumda olan kuyum eşyalarından satın alabilirsiniz. Ancak burada bulunan altın takıların oldukça pahalı olduklarını söylemekte yarar var. Bir yanda saf altın olmanın verdiği bir değer bir yanda ise, el işçiliği değeri hesaba katılınca takıların fiyatları oldukça artıyor.

Yayla şenliklerinde tulum eşliğinde eğlenilir

Trabzon’la özdeşleşmiş olan bir diğer özellik ise, yayla şenlikleridir. Bu şenliklerde sandığının aksine kemence sesinden çok, hayvan derisinden yapılan üflemeli bir çalgı olan tulumun iç gıcıklayıcı sesleri arasında geçer. Bu yöresel müzik ve dansın ayrı bir şenlikle insanlara tanıtılması ve bu kültürün yaşatılması için, Mayıs’ın ilk Pazar'ından Eylül’ün ilk Pazar'ına kadar yayla şenlikleri sürmektedir.

Yayla şenliklerinde yöresel kıyafetlerle dans edenler, izleyenlere ayrı bir duygu veriyor. Bir yanda insanın içini ateşleyen bir müzik, bir yanda ise kırmızı yanaklı Laz kızlarının dans edişleri... Trabzon gezinizde yayla şenliklerine katılmadan dönmeyin. Ayrıca etrafınızda o kadar çok öğretmen olacak ki, belki sizde horon tepmeyi öğrenebilirsiniz.

Dinle: İlginç Karadeniz şivesini dinle.
Eğlen: Yayla şenliklerinde tulum sesleri eşliğinde eğlen.
Öğren: Horon tepmesini öğren.
Satın al: Bakır ürünlerden satın al.
Nefes al: Yeşilin her rengi içinde nefes al.
Hayran kal: Sümele Manastır’ına hayran kal.
Tadına bak: Karalahananın tadına bak.