Karadeniz’in Hazar Denizi ve Akdeniz’le ilişkisi
En soğuk
dönemine 20.000 yıl önce ulaşan son buzul çağında Karadeniz,
şimdiki seviyesinden 100 metre daha alçakta olan, karalarla
çevrili bir tatlı su deniziydi. Buzul çağının sonunda Akdeniz
sel sularıyla kabardı ve aradaki engeli yıkarak Karadeniz’e
boşaldı. 1997’de Amerikalı jeologlar Bill
Ryan ve
Walt Pitman, bu olayın 7.600 yıl önce meydana geldiğini ve Nuh
Tufanı efsanesine kaynaklık ettiğini öne sürmekteydiler. Ancak,
iki Rus araştırmacının ortaya çıkardığı yeni bulgular, Hazar
Denizi’nin 14.000 yıl önce Karadeniz’e boşaldığını gösteriyor.
Ayrıca Akdeniz’in Karadeniz’e Ryan ve Pitman’ın
belirttiklerinden en az 1000 yıl daha önce boşaldığı da
anlaşılıyor. Halen ABD’deki Avalon
Uygulamalı
Bilimler Enstitüsü’nde çalışan Valentina Yanko-Hombach ile,
Moskova Coğrafya Enstitüsü’nden Andrey Tchepalyga’ya göre,
eriyen buzullarla kabaran Hazar Denizi, 14.000 yıl önce sularını
Karadeniz’e boşaltmaya başladı ve denizin seviyesi 1000 yıl
içinde 80 metre yükseldi.
Bu akış
durduğundaysa Karadeniz’in seviyesi yeniden düştü. Ancak bu kez
de, yükselmeye devam eden Akdeniz, fazla sularını Karadeniz’e
boşaltmaya başladı ve Ryan ve Pitman’a göre Karadeniz havzasını
birkaç yıl içinde doldurdu. Ancak, Yanko-Hombach, Akdeniz’e özgü
ilk canlı türlerinin Karadeniz’de 8.900 yıl önce, yani
Amerikalı araştırmacıların verdiği “tufan” tarihinden 1.300 yıl
daha erken göründüğüne işaret ediyor. Akdeniz suları Karadeniz’i
ancak 40 metre yükseltmiş ve bu süreç, Ryan ve Pitman’ın öne
sürdüklerinden çok daha uzun bir sürede gerçekleşmiş.
New
Scientist’ten çeviri (26 Temmuz 2003)
Ayrıca Bak
Hamsili poğaça
olurmu?
Karadeniz
mutfağı, Karadeniz yemekleri
Karadeniz
nasıl kurtulur
Karadeniz,
Pontus Euxinus, Πόντος Εύξεινος
Karadeniz ve Akdenizin oluşumu
aşamaları
Karadeniz’in ölüm-kalım savaşı:
Mnemiopsis - denizanası istilası
Nuh Tufanı Karadeniz’de Olmadı
(mı?)
Karadeniz’in ölüm-kalım savaşı:
Mnemiopsis - denizanası istilası
Karadeniz’in Hazar Denizi ve
Akdeniz’le ilişkisi
Hamsi |