Şebinkarahisar İlçesi tarihi eserler
yönünden Giresun İlinin en zengin ilçesidir.
Başlıca tarihi eserler şunlardır.
a)Şebinkarahisar Kalesi: İlçenin güneyinde
bozalt bir tepe üzerinde yükselen kalenin
ihtişamlı bir görünüşü vardır. Kalenin ne
zaman yapıldığı belli değildir. Ancak Mengüç
hükümdarı Fahrettin Behramşah'ın 1184
tarihinde kaleye ilaveler yaptığı ve savunma
gücünü artırdığı bilinmektedir.
Kale dış ve iç diye iki kısma ayrılmaktadır.
Dış kale duvarlarının büyük kısmı
yıkılmıştır. Nispeten az eğilimli batı
yamacındaki duvarlar esas itibariyle ayakta
kalmış olup kale yapılarından biri bu
kısımdadır. Meyilli olan kale içinde yer yer
kayalara oyulmuş su sarnıçları göze çarpar.
Kalenin içinde XX. Yüzyıl başlarına kadar
ayakta kalabilen 70 kadar ev ve bir cami
1915 yılında baş gösteren Ermeni isyanı
sırasında ve ondan sonraki dönemde yakılıp
yıkılmıştır. Kitabesinin kim tarafından
alındığı belli değildir.
Şehre hakim yüksek bir kaya kitlesi üzerine
kurulmuştur. Şehirden 160 metre daha
yüksektedir. Günümüzde yıkık durumda olan
kalenin eski bölümü, sarp kayalar üzerine
oturtulmuş batıdaki sekiz köşeli küçük
kuledir.
Altıncı yüzyılda Bizans imparatoru
Justinianus, 1201 yılında
Mengücekoğullarından Behramşah kaleyi
onartmış, genişletmişlerdir. Kale. iç kale
ve dış kale olmak üzere iki bölümden
oluşmaktadır ve dört katlıdır. Dış kalenin
iki, iç kalenin bir kapısı vardır. Şehirden
dış kaleye ulaşan yol eski özelliğini hala
korumaktadır. Dış kalenin en önemli bölümü
güneybatı köşesindeki “Kızlar Kalesi’dir
Üçüncü katta kale beyinin camii bulunuyordu.
Kalenin duvarları 50-60 metre
yükseklikteydi. Üç kat demirden sağlam
kapıları vardı. Kaleden aşağı gizli su
yolları vardı. Bu yollardan savaşta
yararlanılırdı. Uzun Hasan'ın Fatih Sultan
Mehmed'e karşı bu kaleyi kullandığı söylenir
CAMİLER
Fahreddin Behramşah Camii
Avutmuş Mahallesindedir. Onikinci yüzyıl
sonunda Mengücekoğullarından Behramşah
adına, oğlu Muzafferüddin Muhammed
tarafından yaptırılmıştır. Kubbeli olan
caminin minaresi yıkıktır. Depremlerde ve I.
Dünya savaşında bir kaç defa tahrip olan
camii 1978 yılında tamir edilmiştir
Bu mescidin kitabesi Rumlar tarafından yok
edilmiştir.Bugün harap durumdadır.
Taş Mescit Kalenin batı eteğinde, Taş
Mahallesinden Kale’ye çıkan yolun solunda
yer almaktadır. 1352 yılında
Eretnaoğullarından Melik Ahmed tarafından
yaptırılmıştır Bu mescidin kitabesi Rumlar
tarafından yok edilmiştir.Bugün harap
durumdadır.
Fatih Camii
Şebinkarahisar’ın merkezinde bulunur ve
şehrin en büyük camisidir. Geniş bir avlusu
ve vardır ve üstü kurşunla kaplıdır. Fatih
Sultan Mehmed'in Trabzon seferi sırasında
yaptırılmıştır.
İlk olarak ahşaptan yapıldığı kaydedilen
camii iki kez yanmış, yeniden yapılmıştır.
Ondokuzuncu yüzyıl sonunda yapılan 6 kubbeli
camii 1939 depreminde hasar görmüş ve 1950
yıllarında onarılmıştır. Ermeni ve Rum
isyanları sırasında da tahrip edilen ve
saldırılara maruz kalan caminin duvarlarında
mermi izlerini de görmek mümkündür.
Kurşunlu Camii
Taş Mahallede, Kurşunlu semtindedir.
Anadolu’nun klasik üslupta karakteristik
cami şemasına uygun olarak yapılmıştır.
Harime giriş kapısının kemer dilimleri
içinde yer alan dört satırlık inşa
kitabesine göre 1586 yılında yapılmıştır. 19
yüzyılda yapılan tamirle bu günkü görünümünü
alan camii en son 1986 yılında onarılmıştır
Tamzara Camii: 1900 yılında yapılmıştır ve
Tamzara’dadır.
Kadıoğlu Camii: Avutmuş’da bulunmaktadır.
1924 tarihinde Kırkköz mahallesinden Dikzade
Hayri Efendi tarafından yaptırılmıştır
MANASTIR VE KİLİSELER
Meryem Ana Manastırı
Şebinkarahisar'ın 11 kilometre doğusunda
Kayadibi köyündedir. Köyün doğusunda yüksek
kayalara oyulmuş manastır dört katlı, 32
odalıdır. Bazı kaynaklar manastırın 481-490
yılları arasında kurulduğunu belirtmektedir.
Osmanlı döneminde en parlak dönemini yaşayan
manastırın bugünkü kalıntıları 19. yüzyıldan
kalmadır. Araştırmacılar ortaçağ
manastırının yanarak yok olduğunu ve 19.
yüzyılda yenilendiğini belirtmektedir.
Taşhana Bitişik Kilise Taşhan’ın güney
doğusunda teras üzerine inşa edilmiştir.
17-18 yüzyıllarda yapılmıştır ve 19 yüzyılda
yenilenmiştir. Şimdi sadece
kalıntısı_mevcuttur.
Licese Kilisesi: Şaplıca Köyünün Licese
mahallesinde yer alır. 1874 yılında inşa
edilmiştir.
Asarcık Kilisesi: Yeni Giresun yolu üzerinde
Şaplıca Köyünün Asarcık mahallesinde yer
almaktadır. 1890 tarihinde inşa edilmiştir.
HAMAMLAR
Kurşunlu Hamamı
Topal Mehmet Paşa Hamamı olarak da bilinen
hamam,1651 yılında Mutasarrıf Topal Mehmet
Paşa tarafından yaptırılmıştır. Çeşitli
tarihlerde onarım görmüş, 1942 yılında
kullanılmaz olmuş, günümüzde toprak üstünde
yalnız kubbesi kalmıştır.
Tamzara Hamamı
19 yüzyıl başlarında yapılmıştır. Harap
vaziyettedir
Avutmuş hamamı18 yüzyıl sonlarında 19 yüzyıl
başlarında yapılmıştır. Özel mülkiyette olan
hamam kullanılmamaktadır.
TAŞHANLAR
Onyedinci yüzyılda Taban Ahmet Ağa
tarafından yaptırılmıştır. Kale ve
Ortamahalle'ye giden yolun yanlarında taştan
yapılmış iki bedestendir. bedestenlerin
günümüzde doğu tarafta kalanlarının bir
kısmının kalıntıları durmaktadır. Diğer
taraftaki hanın olduğu yere yeni dükkanlar
yapılmıştır. Taş Hanlar 1915-1939 yılları
arasında hapishane olarak kullanılmış ve
1939 depreminde büyük hasar görmüştür.
ÇEŞMELER
Kurşunlu Çeşme
Kurşunlu Camii’nin doğusunda, Kurşunlu
Hamamına bitişik tarihi bir çeşmedir.
Tamamen kesme taştan yapılmıştır. 1648-1652
yılları arasında Topal Mehmet Paşa
tarafından yaptırılmıştır.
Pertevniyal çeşmeleri:1865 yılında
Pertevniyal Valide Sultan Şebinkarahisar'a
üç çeşme yaptırmıştır. Bunlardan biri Suboyu
(Bige) Köyü yolu üzerinde, diğer ikisi ise
Karaköy yolu üzerindedir. Klasik Türk çeşme
mimarisine uygun olarak teğet kemerli bir
niş ile süslenmiş, itinalı bir işçilik ve
kesme taştan yapılmışlardır.
Belediye Çeşmesi (İstiklal Çeşmesi)
Eski belediye binasının önünde 1927 yılında
Belediye Başkanı Hüsnü Bey zamanında
yaptırılmıştır. Bakımsızlıktan yıkılınca
bugünkü yerine, meydana taşınmıştır.
Zeynube Hatun Çeşmesi
1713 yılında yapılmıştır. Fevzi Çakmak
sokakta yer almaktadır. Zeynube Hanım
tarafından yaptırılmıştır.
Eyvan Çeşme
Fevzi Çakmak sokağın sonunda Kaleye çıkan
yolun sonunda yer almaktadır. 18 yüzyılda
yapılmıştır.
Müftü Efendi Çeşmesi
Klasik bir Osmanlı çeşmesidir. 1764 yılında
yapılmıştır. Müftü Efendi tarafından evinin
önüne yapılmıştır.
Hüseyin Efendi Çeşmesi
Müftü Camii’nin doğusunda yer alan klasik
bir Türk çeşmesidir. 1802 yılında Hüseyin
Efendi tarafından yaptırılmıştır.
Hacı Yakup Çeşmesi
Deli Bekir sokağı üzerindedir. Vakfıkebirli
Hacı Yakup tarafından 1810 yılında
yapılmıştır.
Alay Çeşmesi
Eski Alay binasının önünde harap olan çeşme
sökülmüş Belediye binasının girişine
kurulmuştur. 19 yüzyıl sonlarında
yapılmıştır.
Avutmuş Süleyman Ağa Çeşmesi
Avutmuş Mahallesi Kütküt semtindedir.
Hayırsever Süleyman Ağa tarafından
yaptırılmıştır.
ÇEŞMELERİMİZDEN GÖRÜNÜMLER
ATATÜRK EVİ MÜZESİ
Şebinkarahisar İlçe merkezinde bulunmakta ve
ahşaptan yapılmış iki katlı sade bir
binadır. Aslen M. Emin Tüfekçi Beye ait olan
ev 1982 yılında Atatürk Müzesi haline
getirilmiştir ve ziyarete açılmıştır. Bu ev
geleneksel Ş.Karahisar evlerinden birisidir.
İki katlı olan evin iki yana eğimli çatı
içerisine yerleştirilen köşk odada 12 Eylül
1924 yılında Şebinkarahisar’ı ziyareti
sırasında Atatürk bir gece kalmıştır. 19.
Y.Y. sonunda veya 20. Y.Y. hemen başında
yapıldığı tahmin edilmektedir. Önü çıkmalı
üçgen alınlıklı, ahşap sütunların taşıdığı,
10 adet taş basamaklı merdivenlerin
bulunduğu ana giriş kısmı mevcuttur. İkinci
kata iki kanatlı ahşap bir kapı ile
girilmektedir. Asıl müze olarak kullanılan
kat burası ve hemen üzerinde yarım kat
halindeki ön cepheden görünmeyen çatı
katıdır. Bu çatı katına da ikinci kattan
dönerli ahşap bir merdivenle çıkılmaktadır.
Ayrıca Oku
Şebinkarahisar
Atatürk Evi ve Müzesi
Şebinkarahisar halk kültürü
şebinkarahisar yemekleri, Şebinkarahisar
mutfağı
Şebinkarahisar tarihi eserler
Şebinkarahisar
yaylaları
Şebinkarahisar
