Hizbullah: Mağluptur bu yolda galip

Ortadoğu’da çoğu kez “evdeki hesap çarşıya uymaz” …Nitekim geçen hafta yapılan Lübnan seçimlerinde de böyle oldu ve kazanacağı tahmin edilen Hizbullah önderliğindeki 8 Mart Koalisyonu seçimi az farkla kaybetti.Seçim sonuçları, Suriye bağlantılı bir operasyonla öldürülen eski başbakan Refik Hariri’nin oğlu Saad Hariri’nin lideri olduğu Batı yandaşı 14 Mart Koalisyonu’nun 128 temsilcilikten 71’ini alarak kazandığını gösteriyor.Bu başarıda ABD’nin mali yardımların kesileceğini ima eden müteaddit uyarıları ve Suudi Arabistan’ın mali,Mısır gibi Sünni Arap ülkelerinin siyasi,basın destekleri etkili oldu.Ancak dışarıdan bakıldığında sevinmesi gereken İsrail’in hesaplarına ise hiç uymadı.

Seçim sonuçlarını İsrail’in stratejik çıkarları açısından yorumlayanlara göre Hizbullah’ın seçimi kazanması halinde Ortadoğu’da İsrail’in dolayısıyla ABD elebaşılığındaki emperyalizmin çıkarlarını etkileyen bir sonuç ortaya çıkmış olacaktı.Hizbullah’ın tecrit edilmesi için kampanya açılarak 2006 yenilgisinin rövanşının alınması ve belki de İran operasyonu için gerekçeler yaratılabilecekti.Diğer yandan Obama yönetiminin İsrail’e baskı yapması zorlaşacak,mali yardım kesilip Hizbullah üzerindeki baskılar artacaktı.Ekonomik kriz derinleşirken Hizbullah Hamas’ın içine düştüğü açmazla karşı karşıya kalacak özetle seçimi kazanmış ancak siyasi,ekonomik,askeri açılardan geleceğini tehdit edecek kayıplarla karşılaşacaktı.


Tüm bu verileri alt alta koyduğumuzda örgütün stratejik çıkarları bakımından az bir farkla seçim kaybının daha hayırlı olduğu gibi bir sonuç ortaya çıkıyor.Seçim sonuçlarına baktığımızda örgütün alabileceği azami oyu aldığı,kendi bölgesinde kayba uğramadığını görüyoruz.Hıristiyan ortak General Aoun’un yeterli oyu alamaması az farklı mağlubiyet sonucunu ortaya çıkardı.Seçim sonuçları, örgütün Doha anlaşmasında elde ettiği parlamento içinde “veto hakkına sahip azınlık” statüsünü, sempatizanlarını gerektiğinde sokağa dökme yetisini koruduğu sürece konumunu korumaya devam etmesine olanak sağlayacak biçimde gerçekleşti.Batı yanlısı bir iktidarın iktidarını devam ettirebilmesi adına yapılacak ABD yardımının Lübnan ekonomisini ve siyasi istikrarını sağlayacak olması da örgütün saygınlığını korumasına yardım edecektir denebilir.İsrail’e gelince ABD yanlısı bir hükümetin iş başında olduğu iklimde askeri müdahalede bulunması herhalde oldukça zor olacaktır.

HİZBULLAH ÖRGÜTÜ

Hizbullah örgütü İsrail’in 1982 senesinde Lübnan işgali sonrasında kuruldu. 1980 ve sonrasında devam eden İran-Irak savaşı sırasında İran’ın, Arap dünyasındaki tecrit durumunu Baas partisinin rakip kliğinin etkin olduğu Suriye ile aşmaya çalışması örgütün kurulmasını kolaylaştırdı.İran böylece Lübnan’da politik aktörlerden biri haline geldi.2006 yazında bir ay süren İsrail işgali karşısında gösterilen efsanevi direniş ise Hizbullah’ın prestijini artırdı.Kasım 2007’deki krizden sonra Doha anlaşmasıyla azınlık veto hakkının elde edilmesiyle ise Lübnan denkleminde daima dikkate alınması gereken egemen siyasal güç pozisyonuna yükseldi.

LÜBNAN’IN ÖNEMİ

Ortadoğu ve onun uzantısını oluşturan Kafkas-Orta Asya coğrafyası ABD’nin “Genişletilmiş Ortadoğu Projesi”nin (BOP) çerçevesini oluşturur.Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra ortaya çıkan “bağımsız devletlerle” ABD’nin ekonomik-siyasi işbirliğine girmesiyle uygulamaya geçen BOP 2001’de Afganistan,2003’de Irak işgalleriyle kadim ipek yolunun kontrol altına alınması sonucu yeni bir boyut kazandı.Ancak 21.yüzyıl jeopolitiğinin sıklet merkezini teşkil eden Ortadoğu,Kafkasya ve Asya’nın merkezindeki İran’ın denetim altına alınamaması bir yana aksine bölgede etkili nüfuz kazanması ABD’nin planlarında aksamaya neden oldu.Irak’ta İran destekli Şiilerin egemen konuma gelmesi,İran-Suriye eksenli Hizbullah’ın Lübnan’da etkili siyasi güç olması Flistin yönetiminden kopan Sünni Hamas’ın Gazze şeridindeki belirleyiciliği sonucu İran ABD destekli Sünni Arap dünyasına karşı üstünlüğü ele geçirdi.

Lübnan seçiminin uluslararası ve bölgesel güç hesaplarında bir dönüm noktası olarak Ortadoğu’da ABD ve İsrail’in yanında yer alan Sünni Arap kampı ile İran’ın desteklediği ulusal direniş güçleri ve başka muhalif Arap devletleri arasında dönen rekabetin bir parçası olduğunu söyleyebiliriz.Gelinen aşamada ABD elebaşılığındaki emperyalizmin Sünni ılımlı İslam ekseni oluşturma planları Beyrut’ta toprağa gömülmüştür.

Makale: Ahmet Hacaloğlu K. 17.06.2009