ŞAAKAŞVİLİ’NİN AHISKA TÜRKLERİ OYUNU 

                                                         Ahmet HACALOĞLU K.

           Ahıska Gürcistan’ın güneyinde  Ardahan ilinin hemen bitişiğinde bir bölgedir.Kıpçak Türkleri arasında yer alan boylar bu bölgeye yerleştikleri için Ahıska Türkü adını almışlardır.  Jeopolitik ve jeostratejik kurbanı olan Ahıskalılar 1828’den itibaren kah sınırlar ötesinde kah sınırlar arasında çokça da paramparça yaşadılar. Ahıskalılar 1828 senesinde çarlık Rusya’sının Kafkasya işgalinden beri baskı,zulüm,sürgün kısaca her türlü insan hakları ihlaline uğramış dünyanın en mazlum halklarından birisidir.1944’de Stalin döneminde bir gecede ana yurtlarından sökülüp atılan Ahıskalılar Sovyetler Birliği içerisinde kapalı tren vagonlarında Kazakistan,Kırgizistan ve Özbekistan’a dağıtıldı.Sürgüne gidenlerin binlercesi yollarda öldü.SSCB zamanında da sürekli yerleri değiştirilmiş bir yolunu bulup anavatan Gürcistan’a dönenler ise yeniden çıkarılmışlardır.Tüm dünyaya yayılmış ve 850 bin kişi olduğu sanılan  mazlum halk 1989 yılında Özbekistan’ın Fergana bölgesinde Rusların kışkırttığı etnik bir gerilim sonrasında büyük bir kırıma uğratıldı.

        SSCB dağıldıktan sonra ortada kalan ve anayurtlarına dönmek isteyen bu insanlar nihayet dönebilecekler(!).Gürcistan parlamentosu Avrupa Konseyinin  zorlamasıyla 11.Temmuz.2007 tarihinde çıkardığı “Eski Sovyetler Birliği tarafından 20.yüzyılın 40’lı yıllarında Gürcistan’dan zorla sürgüne gönderilen şahısların geri dönüşü hakkında kanun”ile  geri dönüşün yasal zeminini oluşturdu. 

                          YASA NE GETİRİYOR

        Yasanın amacında yer alan “tarihi adaletin gerçekleştirilmesi ifadesi son derece önem taşıyor.Çünkü böylece Gürcistan geri dönüşün bir lütuf değil zorla alınan hakların iadesi olduğunu kabul etmektedir.Yasanın amacında yer alan diğer iki sözcükte önem taşıyor. ”Onurlu” ve “Gönüllü” dönüş.Bu ifadeden Gürcistan parlamentosunun dönenlerin kendilerine gösterilen herhangi bir yere değil terk ettikleri köy ve kasabalarına yerleşmelerinin kabul edildiğini anlamak gerekiyor.Yasa geri dönüş işlemlerinin yürütülebilmesi için “Mülteciler ve İskan Bakanlığını” görevlendirmiş olup kapsam itibariyle sadece 1944 sürgünlerini kapsamaktadır.

                       GERİ DÖNMEYİN YASASI

         Yasaya göre geri dönüş yapmak isteyenler 1.0cak.2009’a kadar istenen belgeleri sunarak dilekçeyle başvurmak zorundalar.İstenen belgeler ise şunlardır.(Madde 4/a ):Sürgün belgesi,vatandaşı olduğu ülkenin düzenlediği kimlik,oturma izni,doğum belgesi,sabıka kaydı,sağlık durumu belgesi vs.

        Geri dönüş yapmak isteyenlerden Gürcistan’ın bir takım belgeler istemesi doğal olmakla birlikte yasanın arasına sıkıştırılmış ve ilk bakışta masumane görünen bazı hükümlerden geri dönüşün kerhen kabul edildiği gibi bir izlenim de çıkıyor.Örneğin aradan 63 yıl geçtikten sonra kaç kişinin sürgün belgesini  saklamış olduğu meçhuldür.Keza yasanın 4/6. maddesinde “bilgi temininin mümkün olmadığı hallerde şahsın kendisine bağlı olmayan objektif sebeplerden dolayı belgeyi temin edemediğini inandırıcı şekilde kanıtlaması gerekir” denmektedir.Bu takdirde ilgili memurun kötü niyeti sebebiyle ileri sürülen gerekçelerin inandırıcı bulunmaması,maddenin kötüye kullanılması halinde ne olacağı meçhuldür.

       Başvuruların değerlendirilmesinde Gürcüce bilenlere öncelik verilmesi (madde 7/3 ) ve topluma uyum konusunda zorunlu mülakat ve sınav yapılması geri dönüşü zorlaştıran bir uygulama ve iyi niyetli olmayan bir maddedir.Bu insanlar elbette yaşayacakları ülkenin dilini bilmek durumundadırlar ancak 63 yıldır başka topraklarda yaşayıp asimile edilemeye çalışılmış Ahıskalılara böyle bir mecburiyet koymak iyi niyetle  bağdaşmaz.Gürcistan’ın geri dönecek Ahıska Türklerinin sadece Ahıska bölgesine değil tüm Gürcistan topraklarına yerleşmelerini  ve verilecek kimliklerde Gürcü ve Hıristiyan yazılmasını  şart kılması ise en kaba hatlarıyla insan haklarına aykırı olduğu gibi Gürcü yönetimindeki asimilasyoncu anlayışının başka bir tezahürü olsa gerek.Beş ilçe ve 200 köyden meydana gelen Ahıska’ya geri dönüp zorla terk ettirildikleri topraklarına sahip çıkma imkanının tanınmaması bu çilekeş halka uygulanacak ayrı bir zulümdür.Ahıska Türklerinin zorunlu sürgüne tabi tutulmalarının sonucu terk ettikleri topraklarına yoğun olarak Ermeni nüfus yerleştirildiği için o toprakları şimdi asıl sahiplerine iade keyfiyeti de büyük bir sorun teşkil etmekte olup Ermeniler geri dönüş yasasına  tepki göstermişlerdir.

         Mevcut haliyle geri dönüş değil de Ahıska Türklerine GERİ DÖNMEYİN YASASI  olarak değerlendirilmesi gereken yasa Gürcistan’ın bir hayli başını ağrıtacak gibi görünüyor.Önemli bir stratejik bölgede bulunmasına karşın kurumsallaşmış devlet geleneğinin olmaması,etnik çeşitliliği ve Stalin’in büyük Gürcistan hayali ile çizdiği suni harita bugün ve gelecekte başını ağrıtmaya adaydır.Son senelerde ABD elebaşılığındaki emperyalizmin kuyrukçuluğunu yapan Gürcistan’ın istikrarını ve toprak bütünlüğünü muhafaza edebilmesi bundan sonra izleyeceği politikalara kalmıştır.ABD’ci uşaklık politikalarında ısrar edilmesi halinde büyük sorunlarla karşılaşacak, yabancı güçlerin bölgeye girişinin engellenmesi,demokratikleşme ve etnik kimliklerin varlığının tanınarak iradi birliğin sağlanması halinde ise devlet olarak varlığını sürdürebilecektir.

7.07.2009