RESİMLER
| |
|

Yukardaki logoyu tıklayarak Bağımsız Karadeniz
Gazetesini okuyabilirsiniz.

Dünyanın tüm televizyonlarını Canlı seyretmek,
tüm gazeteleri tek bir sayfadan okuyabilmek için önemlilinkler.com
www.onemlilinkler.com
sitesini sık kullanılanlara ekleyin.
KARADENİZ FOTOĞRAFLARI
Deeğerli Lahana forum üyeleri
Karadeniz fotoğraflarınızı galerimizde otomatik olarak
yayınlayabilirsiniz.
TIKLAYIN
KARALAHANA DA YAZAR OLUN
Yazılarınızı yayınlamamız için bzie
gönderebilirsiniz
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bir “Yorgan’’ Kitabı
Geleneksel Türk Yorgancılık Sanatı

Eray Canberk
PİRE için yorgan yakanlara sık sık
rastlanır ama yorgan için kitap yazanlara pek sık rastlanmaz.
Mustafa Duman (d. 1946) yorganla ilgili bir kitap yazarak bu “pek
sık” rastlanmayanlar arasında yer alıyor. Duman halk edebiyatı,
folklor ve Nasreddin Hoca konularında çalışmaları olan bir
araştırmacı. İşin ilginç yanı aynı zamanda bir hekim olması.
“Tıbbiyeden her şey çıkar, arada sırada da hekim çıkar” diye yaygın
bir söz vardır ama sanat ve edebiyat alanında isim yapmış pek çok
hekimin birer “hazık” hekim oldukları da bir gerçek.
Duman’ın Geleneksel Türk Yorgancılık Sanatı (Heyamola Yayınları,
2007) adlı kitabı bir bakıma bir gönül borcu ödeme. Trabzon, Maçka
doğumlu olan yazar yorgancılık sanatında önemli bir yer tutan
hemşerilerinden esinlenerek bu kitabı hazırladığını önsözde
belirtiyor.
Kitapta yorganla ve yorgancılıkla ilgili bilgilerin yanı sıra çok
sayıda görsel malzeme de yer alıyor. Kelile ve Dimne’den Osmanlı’ya,
Osmanlı’dan günümüze kadar yorganın serüvenini minyatürlerde ve
fotoğraflarda izleyebiliyor okur.
Hergün önünden geçtiğimiz yorgancı işliklerinin camekânlarını
süsleyen yorganların nasıl bir göz nuru ve emeği ürünü olduğunun
çoğu zaman farkına varmayız. Bu farkında olmayış söz konusu
kitaptaki resimlere şöyle bir göz atmakla ilgiye dönüşebilir.
“Yorgan” sözcüğü eski Türkçede “örtmek, sarmak, kaplamak kuşatmak”
anlamlarına gelen “yör” sözcüğünden geliyormuş. “Yör-gen” giderek
“yorgan” olmuş.
Kitabın “Türklerde Yorgancılık Sanatının Gelişimi” bölümünde
yorganın Orta Asya’dan Anadolu’ya yaptığı yolculuk ve Osmanlı’daki
serüveni anlatılıyor.
Yorgan için kullanılan malzemelerden, yorgan dikimine; yorgancılık
mesleğinden, yorgancıların İstanbul’daki meslek örgütlenmelerine;
yorgancıların ve hallaçların pirî sayılan Hallac-ı Mansur’dan,
Yorgancı Bilâl’in hikâyesi ve destanına kadar ilginç konuları
öğrenmek istiyorsanız söz konusu kitabı okuyun.
Nasreddin Hoca’ın ünlü yorgan hikâyesi herkesçe bilinir ama biz
“Yorgan gitti, kavga bitti” diyemiyoruz şu yaşadığımız günlerde.
Olsa olsa “Yorgan gitti ama kavga bitmedi” diyebiliriz…
Kitapta “Yorgan Sözlüğü” ve “Seçme Bibliyografya” da bulunduğunu,
ayrıca dipnotların da yer aldığını söyleyip “yorganlı” manilere ve
türkülere geçelim.
Kilisli Rıfat’ın ve Tahsin Nahit Uygur’un derledikleri manilerden
birkaç örnek: Fındık fıstık olur mu / Yorgan yastık olur mu /
Gündüzün şöyle böyle / Gece dostluk olur mu // Atlas yorganın yüzü /
Nerden tanıdın bizi / Biz sevda bilmez idük / Sevdaya saldın bizi //
Fındık koydum harmana / Hor bakıyor yar bana / Baktım yar yanımda
yok / Sarılmışım yorgana // Kadife yorganım var / Elimde fermanım
var / Eğer yarim gelirse / Kara göz kurbanım var.
Bekçi destanlarında da türkü ve destanlarda da halk şiirimizde de
yorgan var ama asıl ilginç olan kantolarda da yorganın olması:…
Kayıkta var yorganım / Gel boş kalmasın yanım.
Azerbaycan’da “saya gezenler”in sözlerinde, tekerlemelerde,
ninnilerde, bilmecelerde “yorgan” kendine yer edinmiş ama
beddualarda bile “yorgan”la karşılaşmak insanı şaşırtıyor.
“Yorgan döşek yatmak”, “Dokuz yorgan parçalamak” deyimlerini
bilirdim ama Dede Korkut Hikâyeleri’nde geçen ve “sevişmek, çok
samimi olmak” anlamına gelen “ala yorgan altında söyleşmek” deyimini
bu kitaptan öğrendim.
“Ayağını yorganına göre uzat” atasözünün kredi kartları çıktığından
beri artık geçerliliği kalmadı sanırım. “Ayıp yorganın altında olur”
atasözü de liberalizm ve küreselleşmeyle birlikte tarihe karıştı
gibime geliyor…
Kültür dünyamızın oluşmasında hekimlerin önemli bir yeri olduğunu
Mustafa Duman bu ilginç çalışmasıyla bir kere daha gösterdi.
( Bizim Gazete, 24 Ocak 2008)
|
|
Tags:
kitab, kitap,
kitap tanıtımı,
Gurbet Pastası:
Hemşinliler Göç ve Pastacılık lazca lazuri laz
tarihi uzungöl, sümela manastırı, iletişim
Yayınları Laz, Lazika, Uğur Biryol Kolhida,
Kolheti, Lazia, Lazistan, Lazistan Sancağı,
Teani, Tçaneti, Megrel, Megrelya, Samegrelo,
Zan, Gürcü, İberya, Kartli, Gürcüstan, Abhaz,
Abaza, Abhazya, Abazistan, Apxazeti, Gurya
uzungöl, Karadeniz seyahat rehberi doğu
karadeniz bölgesi, karadeniz bolgesi, karadeniz
bölgesi hakkında, kültürü, resimleri, tarihi,
karadeniz bölgesi tarihi yerler, yemekleri,
dağlar,haritası, iklimi, illeri, karadeniz
bölgesinin tarihi ve turistik yerleri, gezi,
gelenekleri, halkları, Lazca, lazlar,
kıyafetleri,manileri, otelleri, mp3, indir,
mp3leri, müzik, mutfağı, pide, seyahat,
siteleri, sanatçıları, turu, tulum,kemençe,
turizm, yalaları, türkü, trabzonspor, www
karadeniz, video, şarkıları, karadenizin tarihi
mekanları, yerleri, rizenin tarihi, samsun,ordu,
giresun,pontus, rumca, çaykara, hemşin,lazuri,
kürt, türk,türkiye, Kemençe, Horon,
müzikleri,fotoğrafları, Karadeniz mp3, Folklor,
halkbilim, karalahana, karadeniz, trabzon,
karadeniz müzikleri, rize, artvin, giresun,
gümüşhane, ordu, trebizond, trapezounta, pontos,
kemençe, mp3, müzik, wallpapers, horon, pontus,
blacksea, sürmene, maçka, tirebolu, arhavi,
lazca, lazuri, hemşin, horon, mp3, kemençe,
lazca, rumca, müzik, akçaabat, halkbilim,
trabzon, folklor, horon, fotoğraf, fıkra,
Karadeniz haber, yerel haber, İller, köy
haberleri, trabzon haberleri, şehir, kent, ilçe,
köy, kasaba, belde, devlet, siyaset, politika,
ekonomi, sağlık, yerel, bölgesel, haber,
memleket,İstanbul, istanbul, Istanbul, İstanbul
Valiliği, Valilik, Vali, Vilayet, Kamu, Devlet,
Portal, Anakapı, Basın, Basın Bülteni, İhbar,
Şikayet, İhale, İhaleler, Duyuru, Duyurular,
Telefon Rehberi, Halk Kılavuzu, e-Devlet, ülke,
yazar, gazeteci, sporcu, avukat, eczane, doktor,
polis, emniyet müdürü, belediye, kaymakamlar,
kaymakam, valiler, valilik, Marmara, ege,
Akdeniz, Karadeniz, iç Anadolu, doğu Anadolu,
güneydoğu anadolu, göl, deniz, coğrafya, parti,
milletvekili, ilçe başkanı, akp, anap, chp, dyp,
mhp, sp, dsp, ip, tkp, dehap, ldp, ödp, emep, il
başkanı, cumhurbaşkanı, bakan, başbakan,
jandarma, tarih, eğlence, yemek, gezi, derneker,
iletişim, ünlüler, meclis, tbmm, kalmak, otel,
lokonta, restorant, otobüs, uçak, röportaj, hava
durumu, meteoroloji, yağmur, kar, fırtına, yol,
bulut, sis, ticaret odası, sanayi odası, borsa,
hemşeri, lise, ortaokul, öğrenci, ilkokul,
öğretmen, sınıf, çocuk, işçi, çepni,ağasar,şalpazarı,
sürmene
| |