Trabzon'un turistik simgesi Sümela
Manastırı'nın, daha önce de 'kötü'
olduğu yönünde yorumlar yapılan
restorasyonu, sona yaklaşıldığı şu
günlerde yeniden gündemde. Türkiye
Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB)
Başkanı Başaran Ulusoy,
restorasyonun 'çok kötü' yapıldığını
savunarak, Kültür ve Turizm Bakanı
Ertuğrul Günay'dan olaya el
koymasını istedi. Manastıra en son
cumartesi günü gittiğini söyleyen
Ulusoy, Radikal'e şu
değerlendirmelerde bulundu:
"Restorasyonun aslına uygun
yapılmadığını gördüm. Tam bir facia.
Sayın Bakanımız Günay'a çağrıda
bulunuyorum; bilim kurulu kurulsun
ve tahkikat yapılsın. Belki ben
yanlış düşünüyorum. Manastır öyle
bir hale gelmiş ki dışarıdan
seyretmek daha iyi.
İçine girince insanın içi
burkuluyor. Restorasyon değil inşaat
yapmışlar."
'Bu doğayla uyuşmuyor'
Maçka Belediye Başkanı Ertuğrul Genç
de restorasyonun kötü yapıldığını
savunanlardan: "Belki ben yanlış
görüyorum ama aynısını yansıtmamakla
birlikte var olan dokunun en iyi
şekilde yansıtılması gerektiğini
düşünüyorum. Ama restorasyonda
kullanılan malzeme bu doğada
bulunmayan taşlar. Ankara'dan,
Bayburt'tan kamyonlarla, makinede
yontulmuş taş getirilmiş. Pencere
önleri normal çimento harcıyla
sıvanmış. Manastırın dokusuna zarar
verilmiş. Manastıra gittiğimiz zaman
çalışmalarda sanat tarihçisi
göremedik. Sadece ustalar vardı."
Sümela Manastırı'nın restorasyonuna
ilişkin eleştirilere Trabzon İl
Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Öncel
Koç, daha öne "Tarihi eserlerin
restorasyonlarının aynısını yapmak,
prensip olarak yasaktır. Yapılan iş
sonunda, eski ile yeniyi mukayese
etmek gerekiyor. Bu doğrultuda
problem olduğunu düşünmüyorum"
yanıtını vermişti. Koç, manastırın
korunmasına büyük önem verildiğini
ifade ederek, şunları söylemişti:
"Bugüne kadar görevlilerimizin
takibiyle korunmaya çalışılan
manastır, bundan sonra kameralar
aracılığıyla korunacak.
Oluşturulacak ana kumanda
merkezinden denetim sağlanacak. Bu
denetim şeklinin daha yararlı
olacağını düşünüyorum."
1600 yıllık yapı
Sümela Manastırı, Trabzon'un Maçka
ilçesinin Altındere sınırları içinde
yer alan Meryemana (Panagia)
deresinin batı yamaçlarında Mela
(Yunanca 'siyah') tepesi üzerinde.
Tam adı 'Panagia Sumela' veya 'Theotokos
Sumela'. Rivayete göre Bizans
İmparatoru I. Theodosius zamanında
(375-395) Atina'dan gelen Barnabas
ve Sophronios adlı iki rahip kurdu.
Sümela'nın şimdiki durumuyla
varlığını 13. yüzyıldan itibaren
sürdürdüğü biliniyor. 19. yüzyılda
genişletilerek en parlak dönemini
yaşadı. 1916-1918 yıllarındaki Rus
işgali sırasında manastıra el
konuldu. Sümela, 1923 yılından sonra
tamamen boşaltıldı.
Kaynak: Radikal / 31.10.2007
|