KARALAHANA DA YAZAR OLUN
Yazılarınızı yayınlamamız için bzie
gönderebilirsiniz |
|
Dereli ilçesi

Giresun Dereli ilçesi tarihi ve Coğrafi yapısı
Dereli, Giresun’un yaşadığı olaylara ortak olmuş bir ilçedir.
Dereli’nin tarihini Giresun’un tarihi içinde incelemek ve
değerlendirmek gerekir.Giresun ve Dereli yazılı tarih öncesi
Hititler,Persler,Makedonyalılar, Romalılar, Miletoslular,
Bizanslılar, Selçuklular ve daha sonra da Osmanlıların
hakimiyeti altında geçmiştir.Hitit İmparatorluğu döneminde
Giresun’da Azzi’liler vardı. Azzi’liler M.Ö.l300’lü yıllarda
yaşamışlardır. Sonra Hitit İmparatorluğunun yıkılmasında da
önemli rol oynayan Muşkiler’i görmekteyiz.Miletoslular M.Ö.670
yıllarında Karadeniz kıyılarına uzanmak fırsatını
bulmuşlardır.Bu dönemde Giresun Miletoslular’ın en önemli 5
limanından biri durumuna gelmiştir.Miletoslular bu limanların
gerisinde bulunan ırmakları izleyerek iç kesimlere
ulaşmışlar,buralardan maden,kereste ve esir toplamışlardır.
Yöre M.Ö.500’lü yıllarda Perslerin,M.Ö.300’lü yıllarda Kapadokya
Krallığının ve yine aynı yıllarda Makedonyalıların etkisi
altında kalmıştır.
Roma İmparatorluğunun ikiye ayrılmasından sonra Giresun ve
çevresi Bizans İmparatorluğunun sınırları içinde kaldı.
Bizans başkentini Haçlıların istila etmesi üzerine İmparator
Kommenos’un oğulları kaçarak Gürcü prenslerinin de yardımı ile
l204 yılında Trabzon Rum İmparatorluğunu kurdular.Giresun ve
Dereli bu tarihten sonra bu devletin sınırları içinde kaldı.
Türkler, l07l Malazgirt Savaşından sonra Giresun ve Çevresine
akınlar düzenleyerek buraları topraklarına kattılar.Bu tarihten
sonra Giresun ve çevresinde Türk nüfusun yerleşmeye başladığı
görülür.Türkler Dereli’ye iki koldan gelmişlerdir.Malazgirt
Zaferinden sonra Orta Asya’dan gelen çeşitli Türk boyları ve
Türkmenler,Kelkit vadisi boyunca Şebinkarahisar’a ve Dereli’nin
güneyine yerleşmeye başladılar.Diğer kol Harşit vadisine
yerleşmiş olup,bunlardan bir kısmı ilçe çevresine gelerek
yerleşmişlerdir.İstanbul’un Haçlılar’ın eline geçmesinden sonra
Sinop çevresindeki Çepni adlı Oğuz boyları doğuya doğru
ilerleyerek Giresun çevresine ve Dereli ilçesine de
yerleşmişlerdir.
l398 tarihinde Yıldırım Beyazıt yöreyi Osmanlılar’ a bağlamak
üzere yapmış olduğu seferde Canik Beyliğinin merkezi Samsun’u
ele geçirmiştir. Bu olay üzerine Dereli ve çevresinde yaşayan
Türkler Osmanlılar’a katılmışlardır.Ankara Savaşından sonra
Timur yöreyi Hacı Emiroğlu Süleyman Bey’e iade etmiştir. Dereli
çevresinde bu dönemlerden kalma Akkoyunlu Hükümdarları
tarafından şahıslara vakfedilmiş topraklar bulunmaktadır. Dereli
ve çevresi Fatih Sultan Mehmet Han’ın uç beyi Seyyid-i Vakkas
komutasındaki ordu tarafından kesin olarak tekrar Osmanlı
İmparatorluğu topraklarına katılmıştır. Dereli ve çevresi
Giresun kazasının bir köyü olarak,tanzimat dönemine kadar
Trabzon’ a bağlandı.Tanzimatdan sonra Karahisar’ı Şarki
(Şebinkarahisar) sancağına, sonra yine salnamelere göre
Trabzon’a bağlı kaldı. Gürcistan’ın Ruslar tarafından işgal
edilmesiyle müslüman Gürcüler göç ederek l892 yılında ilçeye
bağlı bazı köylere yerleşmişlerdir. Cumhuriyet döneminde l926
yılında Dereli, Giresun’a bağlı bir nahiye yapıldı. l Nisan l958
yılında 7033 sayılı Kanunla Dereli ilçesi kurulmuştur. Dereli
ilçesi Doğu Karadeniz bölgesinde Giresun İli’nin güneyinde
Giresun-Şebinkarahisar karayolunun 32 nci kilometresinde
Karadeniz sahilinden ise 28 kilometre içeride Aksu vadisi
üzerinde kurulmuştur. İlçe merkezinin ortasından Aksu deresi
geçmektedir.Dereli, doğusunda Keşap,Yağlıdere; batısında
Bulancak; güneyinde Şebinkarahisar; Güney doğusunda Alucra
İlçesi; kuzeyinde Giresun merkez ilçesi ile çevrili
bulunmaktadır. İlçemiz coğrafi bakımından son derece engebeli
bir yapıya sahiptir. İlçe merkezi kuzey Anadolu dağ serisini
oluşturan Giresun dağları arasındaki Aksu deresinin dar vadisi
üzerine yerleşmiştir. Dağların sarp oluşu ve aralarından dereler
geçmesi sebebiyle ovalara rastlamak mümkün değildir. Giresun
dağları ancak Eğribel (2200 m.) geçidi ve Şehitler (2350) geçidi
ile iç bölgelere ulaşıma imkan vermektedir. İlçe sınırları
içersinde bulunan Karagöl dağlarının yüksekliği 3000 metrenin
üzerindedir. İlçemizin yüzölçümü yaklaşık 820 Km2’dir. İlçe
merkezinin denizden yüksekliği 199 metre olup, 3000 metrenin
üzerinde dağlık alanlar vardır. İlçemizin iklimi yazları serin,
kışları ılık geçer, yağış dört mevsime dağılır ve yağış
ortalaması metre kareye 1300 mm.yi aşmaktadır. İlçemizi
hudutları içerisinde bir çok derecik bulunmakta bu dereciklerin
birleşmesi ile ilçe merkezinden geçen Aksu deresi oluşmaktadır.
|
|
Karalahana.Com! Doğu Karadeniz Bölgesi gezi, kültür, tarih
ve müzik rehberi © 2007 | Tüm hakları saklıdır | |
|