Bulancak halk kültürü

BULANCAK KÜLTÜR VE SANAT

*BASIMEVLERİ :

İlçemizde gazete çıkarmayıp, yalnız evrakı matbua yapan Murad Matbaası, Yıldız Basımevi ve Uğur Ofset basımevi bulunmaktadır.

         *İLÇE HALK KÜTÜPHANESİ :

İlçe Halk Kütüphanesi 1981 yılında İlçe Belediye bünyesinde hizmete açılmış, 1985 yılında Kültür Bakanlığına bağlanmıştır. Faaliyetini 1992 yılına kadar Belediyeye ait bir binanın 2.katında sürdürmüş olup, halen mülkiyeti kendisine ait Cemal Gürsel caddesi üzerindeki 531,78 m² inşaat alanına sahip, zemin kat dahil 3 katlı binada hizmetini sürdürmektedir. Kültür hizmetleri salonu açılmıştır. Kütüphanede 8.290 adet kitap bulunmakta olup, 2004 yılında okuyucu sayısı 24.237 kişidir.

*TİYATROLAR :

Bulancak'ta tiyatro çalışmaları l0 yılı aşkın bir geçmişe sahip bulunmaktadır. Son yıllarda tiyatro çalışmaları Bulancak Sanat Tiyatrosunca sergilenmektedir.

*FOLKLÖR

ilçe Halk eğitimi Merkez Müdürlüğüne bağlı olarak okullar bünyesinde kurulan bir folklor ekibi mevcuttur. Folklor bakımından kıyı şeridi ile Giresun dağlarının güneyinde kalan Kelkit Havzası arasında önemli farklılıklar olduğunu söylemek mümkündür. Bulancak'ta 1 adet sanat tiyatrosu bulunmaktadır. Zaman zaman gösteriler yapmaktadır.

Doğum:

Doğumu yaklaşan kadın kendisi ve doğacak bebeği için gerekli giyecek kıyafetlerini hazırlar, doğum ya hastahanede yada evde yaptırılır. Bebek doğduktan sonra babaya müjde edilir ve babada müjdeciye bahşiş verir. Çocuğun adı genellikle aile büyüklerine danışılarak konulur.

Sünnet:

Aileler tarafından günü karariaştmlır.eş, dost bu gün için davet edilir. Sünnet edilecek çocuk için kıyafetler satın alınır ve sünnet yatağı ve odası süslenir. Çocuk özel hazırlanmış at veya otomobil ile gezdirilir. Sünnetler genellikle tecrübeli sünnetçiler tarafından evlerde bazende Doktorlar tarafından hastahanelerde veya özel kliniklerde yapılır. Eş dost sünnet olan çocuğu ziyaret ederek geçmiş olsun dileğinde bulunur ve hediyeler verir. Çocuğu sünnet olan ailede gelen misafirlere çeşitli yiyecekler ve içecekler ikram ederler. Sünnetlerde genellikle Mevlit ve Kur'an okutulur.

Nişan:

Nişanlanacak gençlerin aileleri nişan günün tesbit eder, yakın eş dost bu güne davet edilir. Ailelerin kararlaştırdığı bir kişi, kırmızı kurdeleyla biribirine bağlanmış nişan yüzüklerini, günün mana ve önemini belirten küçük bir konuşmadan sonra önce kızın parmağını sonrada erkeğin parmağına takarak hayırlı ve uğurlu olması temennisinde bulunarak kurdeleyi keser. Yüzük takma işleminden sonra, erkek tarafı kıza, kız tarafıda erkeğe hediye takılar takar, fotoğraflar çekilir. Misafirlere pasta ve limonata ikram edilir.

Düğün:

Evlenecek gençlerin aileleri düğün gününü kararlaştırılarak hazırlıklara başlarlar, gençlerin oturacağı ev hazırlanır, davetiyeler hazırlanır ve eş dost ve akrabalar düğüne davet ediler. Düğüne gelecek misafirlere ikram etmek için çeşitli yemekler, hazırlanır, bu yemeklerin başında "KEŞKEK" gelir. Düğün ekseri 3 gün 3 gece sürer. Bu süre içersinde davul ve zuma ve kemence çalınarak çeşitli oyunlar oynanır. Şehir merkezindeki düğünler ise genellikle bu amaç için hazırlanmış düğün salonlarında yapılır. Kız evinde kına gecesi yapılır ve gelinin eline kına yakılır. Ev düğünlerinde damat ortaya alınır ve düğüne gelenler tarafından damatın yakasına çeşitli para ve altın gibi hedeyiler takılır. Salonlarda yapılan düğünler de ise gelin ve damat ikilisi birlikte ortaya gelir ve düğüne iştirak eden gerek gelinin ve gerekse damadın yakınları ile eş dost ve akrabalar gelin ve damata çeşitli hediyeler (para, altın vs.) takarlar. Gelin ve damat özel olarak süslenmiş otomobil ile düğün evinden alınarak birlikte oturacakları eylerine götürülür. Ekseriyetle düğün yapılmadan önce mutlaka çiftlerin resmi nikahları, gerdek gecesinden öncede dini nikahları kıyılır.

Cenaze:

Ölüm olayı köylerde camilerden, ilçede ise Belediye hoperiörü ile ilan edilir. Cenaze bulunan köy ve mahalle camilerinden "Sala" verilir. Ölüm olayı bir yandan etrafa duyurulurken, bir yandan da defin hazırlıklarına başlanır. Cenazeye gelenler cenaze yakınlarına taziyede bulanarak acılanna ortak olduklarını bildirerek ölene hayır duada bulunurlar. Cenaze yıkanıp hazırlandıktan sonra cenaze namazı kılınır ve ilanda belirtilen yerde defnedilir. Daha sonra cenaze yakınlarının evlerine gidilerek taziyede bulunulur. Ölenin evinde Cumalık, 40.ncı gece, 52.nci gece, bazende yıldönümü adı altında yemekli mevlit tertibi yapılması ve cenazelerin gündüz kaldırılması adet halindedir.

Askere uğurlama:

Askere gidecek olan gençler, gitmeden 10-15 gün önce askere uğurlanıncaya kadar akrabalıklarının evlerine veya işyerlerine giderek onları ziyaret eder ve askere gideceğini onlara söyler, bu süre içinde akraba, eş ve dostlarda onu evinde ziyaret eder. Türk Bayrağı ile süslenmiş otomobillerle cadde ve sokaklarda otomobillerin komalar çalınarak geziler yapılır. Askere gitmek üzere belirlenen yerlere toplanan asker adayları davul zurna eşliğinde, çeşitli yöresel oyunlar oynayarak vedalaşmak suretiyle topluca askere gitmek üzere araçlara bindirilir, araçlar sık sık kornalar çalarak geride kalanlara veda ederler. Bu uğurlama töreni ile "Askere Uğurlama" görevi ifa edilmiş olur.

İnançlar:

6 Mayıs günü Hızır ve llyas'ın bir araya geldiğine ve güzel günlerin geleceğine inanılarak kırlara çıkılarak, yenilir, içilir, eğlenilir. Genellikle "Hıdırellez günü" adı altında, Eriklik Köyü Dokuzpğlu mevkiinde, çevre köylerin ve ilçe sakinlerinin katılımı ile toplanır. Dokuzoğul'daki ulumeşe ağacının altında bulunan mezar ziyaret edilir, adak kurbanları kesilir, şifa ve evlenme talebi ile ilgili çeşitli dileklerde bulunur, dualar edilir. Mezara para atılır.

Halk oyunları ve çalgılar:

ilçede halk oyunları olarak genellikle "karşılama, sallama, gürcü oyunu, sık-sara, metelik (yürüme) oyunlan oynanmakta. Kemence, bağlama, davul, zurna, elektronik, klavyeler ise çalgı çeşitleridir.

Ağız (şive) ve dil özellikleri:

ilçede resmi dil olan Türkçe dışında, Gürcü halkın oturduğu köylerde ikinci dil olarak 'Gürcüce" konuşulmaktadır.

Yöreye özgü kelimeler:

Yöreye has türküler:

Kadir ÜSTÜNDAĞ tarafından TRT repertuvanna kazandırılan Türküler;

Bir fındığın içini yar senden ayn yemem,
Bu gün gördüm yarimi öldüğüme gam yemem,
Aldır aslanım aldır, al yanaktan baldır,
Kınalı ellerinle, beni uykudan kaldır,
Fındık toplayan kızlar, fındık dalda kalmasın,
Gel biraz konuşalım aklım sende kalmasın,
Aldır aslanım aldır, al yanakları baldır,
Kınalı ellerinle, beni uykudan kaldır

Dere boyu kavaklar,
Açtı yeşil yapraklar,
Ben sana doyamadım
Doysun kara topraklar

Hadi gülüm yandan yandan
Biz kormayız Kaymakamdan,

Oy Bulancak Bulancak,
Bu iş nasıl olacak,
Verin benim yarimi,
Arada kan olacak,

Hadi gülüm yandan yandan
Biz korkmayız Kaymakamdan.

Yöreye has yemekler:

Pancar çorbası, pancar diblesi, Sakarca mıhlaması, merolcan kavurması ve mıhlamas ısırgan yemeği, Pancar sarması, asma yaprağı sarması gibi...

El sanatları:

Bakırcılık, halıcılık, kalaycılık, demircilik, oya işleri, mobilyacılık ilçede yaygın e sanatlarıdır.

Sit alanları

Tarihi eser niteliğinde olup koruma kararı alınan eserler
1-Acısu kaya kilisesi
2- Burunucu Camii, çeşmesi ve haziresi
3- Merkez Eski Camii
4- Barbaros ilkokul binası
5- Demircili kemer köprüsü