Trabzon Maçka Mahalle adları Etimolojisi

Hazırlayan: Vahit Tursun

Dimanton (Δίμαντον)
Hel. [διαμάντι-ον] diamanti-on < diyamanton < dimanton.
Anlam: mücevher.

Falaina (Φαλαίνα)
Hel. [φαλαίνα] falena.
Anlam: uçan canlı, bir tür uçan böcek, Pnt. “fal-fara” = kelebek.

Gilop (Γκιλόπ)
Hel. [γούλα-όπο] gula-opo < gulopo < gilop.
Anlam: boğazcık.

Katoxor (Κατωχώρ)
Hel. [κάτω + χωριό] kato + xorio < katoxori. Bu kelime Pnt. Helencesinde güncel olarak kullanılmakta ve anlamı da bilinmektedir. Ayrıca bu toponim, bölgemizde bolca rastlanmaktadır.
Anlam: aşağı köy.

Mazila (Μαζίλα)
Hel. [μάζα-είλα] maza-ila < mazila.
Anlam: baklagillerin yığını, sazlık yığını.

Paralis (Παραλής)
Hel. [παραλίας] paralias.
Anlam: deniz kıyısı, sahil.

Rakan (Ρακάν)
Hel. [ραγήναι, ράγή, ράγα(ν)] ragine, ragi, ragan.
Anlam: yerin kaybolma noktası, dağ sırtı.

Şeytananton (Σεϊτανάντον)
İbr. – Hel. [satan-άντον] satana-anton < satananton < Türkçe üzerinden şeytanannton.
Anlam: şeytanların yeri. Bu mahallede oturanların, bu adı kabul etmeleri anlaşılır değil. Bu nedenle; kelimenin orjinali “σαίττα(ν)-άντον – saitan-anton” olma ihtimali mevcuttur. Eğer böyle ise, kelimenin anlamı değişir ve “okçuların yeri, iğnecilerin yeri” gibi anlamlar kazanır ki, muhtemelen ikinci seçenek olmalıdır. Kelime deformasyonu “saitananton” < “şeytananton” olarak gerçekleşmiş olması da, etimolojik metodolojiye gayet uygun gözükmektedir.

Tsiranton (Τσειράντον)
Hel. [σείριο(ν)-άντον] siranton. Çitakizmos ile birlikte (T)siranton. Pnt. Helencesinde “Tsiri” kurutulmuş elma veya armut kabukları için kullanılır. Bu kelimeye sadece “anton” soneki eklenmiştir. Eskiden Karadeniz’de elma, armut vb. meyveler de kurutulurdu.
Anlam: elma ve armut kurutucularının yeri.

Zamena (Ζαμένα)
Hel. [σαμαίνα] samena < zamena.
Anlam: bir tür başlı böcek türü.

Zaromitanton (Ζαρομυτάντον)
Hel. [ζάρα-μύτη-άντον] zara-miti-anton < zaromitanton. Kelime Pnt. Helencesinde güncel olarak kullanılmakta ve anlamı da bilinmektedir.
Anlam: eğri burunluları yeri.

Xançuka (Χαντσούκα)
Hel. [άκανθο-ίκα] < akantho-ika < xantuka < xantsuka. Pnt. Helencesinde “axanti, xanti = diken”. Yine Pnt. Helencesinde “xantzari = dikenlik”. Kelimedeki “T” harfi çitakismos sonucu önüne “S” alarak “TS” ve böylece “xan(ts)uka” olarak deforme olmuştur.
Anlam: dikencik, ufak diken.

Mesire adları

Lakana (Λακάνα)
Hel. [λακάνα] lakana.
Anlam: leğen şeklinde çukur yer.

Lamprianon (Λαμπριανών)
Hel. [λαμπρά(ν)-ον] lampranon.
Anlam: aydınların yeri.

Raşi (Ράχη)
Hel. [ράχη] raxi.
Anlam: dağ yamacı.

Tripen (Τρύπεν)
Hel. [τρύπια(ν)] tripian.
Anlam: delikler.

Xampulin (χαμπούλιν)
Hel. [κάμπο(ς)-ούλιν] kampο(s)-ulin < xampulin.
Anlam: ufak düzlük.

Yayla adları

Aen pavlon (ΆενΠάυλον)
Hel. [Άγιων + Παύλων] ağion Pavlon.
Anlam: Aziz Pavlos.

Elafolim
Hel. [ελάφι + λίμνη] elafi + limni. Birleşik olduğunda < elafolimni < elafolim
Anlam: geyik gölü.

Kepin
Hel. [κήπος] kipos. Pnt. kepin.
Anlam: bahçe.

Koxrakolithos
Hel. [κόρακα + λίθος] koraka + lithos < koxrakolithos.
Anlam: karga kayası.

Omama
Hel. [όμμα] oma. Kelimenin mastarı = omama.
Anlam: gözleme.

Skopelos
Hel. [Σκόπελος] skopelos.
Anlam: yüksek, sivri tepe, deniz ortasında kalan yüksek yer.

Arnastal
[αρχή + στάβλος] arxi + stavlos. Pnt. arxi = arnaxi?
Anlam:

Irmak adları

Kos potami
Hel. [Κως + ποτάμι] Kos potami.
Anlam: Kos deresi.

Panagiya potamo
Hel. [παναγία + ποτάμι] panağiya + potami.
Anlam: aziz deresi.

Dağ adları

Aen pavlon
Hel. [Άγιων Παύλων] ağion pavlon
Anlam: aziz pavlo.

Mikrotoponimler

Apianos
Hel. [άπιαν-ος] apian-os < apianos.
Anlam: armutçu, yer için: armut olan yer.

Akavli
Hel. [άκαυλο] akavlo.
Anlam: gövdesiz (ağaç ve bitkiler için kullanılır.).

Aleksi
Hel [Αλέξιος] aleksios. Kısaltılmış şekli Aleksi.
Anlam: isim.

Alos
Hel [άλος] alos.
Anlam: alan, avlu, yuvarlak açık alan.

Almuz
Hel. [άλιμος] alimos. Lat. Halimus.
Anlam: denize ait, triplex halimus denilen bir sahil fidanı. Komar benzeri bir ağaç türü.

Anavli
Hel. [άνω + αυλός] ano + avlos. Pnt. avli < ano + avli < anavli.
Anlam: yukarı avlu, yukarı açık alan.

Apşuk
Hel [άψυχο] apsixo < apşuk.
Anlam: cansız.

Ayana
Hel. [Άγια Άννα] Aya Anna < ayana.
Anlam: Azize Anna

Ayamaria
Hel. [ Άγια Μαρία] Ağiya Maria < ayamaria.
Anlam: Azize Maria (Meryem ana)

Ayasava
Hel. [Άγιος Σάββας]
Anlam: Aziz Savas.

Ayastefanos
Hel. [Άγιος Στέφανος]
Anlam: Aziz Stefan

Ayazma
Hel. [άγιασμα] ayazma.
Anlam: kutsal su.

Anta
Hel. [ Άντα] Anta. Antonia adının kısaltılmışı.
Anlam: kadın ismi.

Balharon
Hel. [παλαιό + χωρίον] paleo + xorion < paleokhorin < palharon.
Anlam: eski köy.

Variklima
Hel. [βαρύ + κλίμα] vari + klima.
Anlam: ağır iklim.

Dakıratepe
Hel. [τα + ??? + ‘άπια] Ta kırat ape
Anlam: armutları.

Devor
Pnt. [τεβόριν] tevorin.
Anlam: Köknar ağacı.

Eftalisa
Hel. [εφτά + λίθοι] efta + lithi < eftalisa.
Anlam: yedi kayalar.

Eftere
Hel. [φτερνιά] fternia. Pnt. fteri ve çoğ. ftere.
Anlam: ifteri otu.

Efternik
Hel. [φτερνι(ά) -κα] fterni-ka < efternika.
Anlam: ifteri otunun küçüğü.

Fteri
Hel. [φτερνιά] fternia. Pnt. fteri.
Anlam: ifteri otu.

Fosiada
Hel. [φως-άδα] fosi-ada.
Anlam: ışıklı.

Haraksi
Hel. [χάραξη] xaraksi.
Anlam: işaret yeri.

İstanbuli
Hel. [εις-την-πόλη] is-tin-poli. Pnt. Stanpolika = bir kabak türü.
Anlam: şehre doğru, anlam genişlemesiyle; şehirden getirilip yetiştirilen ürün.

İstavri
Hel. [σταυρός] stavros.
Anlam: haç, dörtyol.

İstefan
Hel. [στεφάνη] stefani < istefan.
Anlam: çember, çelenk veya çelenk biçiminde yuvarlak olan.

İsteros
Hel. [ύστερος] isteros. Bu kelime aynı zamanda “Stereos” kelimesinden de deforme olmuş olabilir. Çünkü başındaki iki sessiz harfin (ST) başına “İ” harfi eklnmiş olabilir. Bu durumda anlamı “sağlam”dır.
Anlam: geri kalmış, zayıf kalmış. Anlam genişlemesiyle; verimsiz.

İyanos
Hel. [υγιεινός] iğiinos < iğiyanos < iyanos.
Anlam: sıhhatli. Yer için sıhhatli yer , yaşanılacak yer olabilir.

Kalamida
Hel. [καλαμίδα] kalamida.
Anlam:

Kalanada
Hel. [κάλαν-άδα] kalan-ada.
Anlam: odun, ağaç gövdesi.

Kalena
Hel: [κάλαινον] kalenon. Kök kelime olarak “kalan = odun” kelimesinden türeme.
Anlam: çit, etrafı çevrilmiş yer, etrafı çevrilmiş dar geçit.

Kalilithos
Hel. [καλή + λίθος] kali + lithos.
Anlam: iyi taş.

Kalokerno
Hel. [καλοκαιρινό] kalokerino.
Anlam: yazlık.

Karamoya
Κρεμαγιο

Karaksa
Hel: [χαραχιά] xaraksia < karaksia < karaksa.
Anlam: işaretli, hendek yeri, kazılmış.

Karatepe
Tr. Kara tepe. Krt – apia – ape

Kartali
Hel. [χαρδάλι] xardali < kardali < kartali.
Anlam: küçük bir ağaç türü.

Karazama
Hel. [κάρας-μα] karaz-ma. Pnt. Karezma.
Anlam: asılmak, asılacak yer, tepe, uçurum.

Karatürbe
Tr. [kara + türbe] kara türbe.

Kavas
Hel. Hel. [καββάς] kavas.
Anlam: inmek, iniş.

Kelaz
Hel. [κελλάς] kelas.
Anlam: tek gözlü, kör.

Kestane
Hel. [καστανέα] kastanea < kestane.
Anlam: kestane.

Kılibe
Hel [κλούβα] kluva < kluba < kulübe < kilibe. Kelime Helence’den Türkçe’ye ve Türkçe’den Rumca’ya bu formatta geçmiş olabilir.
Anlam: kulübe.

Kiliseburnu
Hel. + Tr. [εκκλησία + burnu] eklisia + burnu < kilise burnu.

Kisya

Kotil
Hel. [κοτίλα] kotila.
Anlam: Pnt. boyun.

Komat
Hel. [κομμάτι] komati < komat.
Anlam: parça. Genelde ormanlık alanlarda açılan küçük çayır parçaları veya küçük tarla parçaları için kullanılan bir toponimdir.

Koril
Hel. [γρύλος] ğrilos < koril/
Anlam:

Komaris
Hel. [κουμμαρις] kumaris.
Anlam: komar ağacı.

Koskar
[κας-κουρί] Pnt. kuskur.
Anlam: kesilmiş kuru odun, kesilmiş ağacın dibinde kalan kuru gövde.

Koşkinos
Hel. [κοσκινούς] koskinos.
Anlam: süzgeç.

Lahanalık
Hel.-Tr. [λάχανα] laxana < lahana.
Anlam:

Lazan
Hel. ladan.

Mana
Hel. mana.
Anlam: anne.

Manaşa
Hel. manaxa.

Manol
Hel. [μανόλια] manolia < manol.
Anlam: bir isim.

Mara
Hel. [μάρα] mara.
Anlam: solgun, solmuş.

Melesunar
Hel. [μέλισσα-νάρι] melisa-nari. Pnt. melesidonari.
Anlam: arı yatağı.

Ravina
Hel. [ραφήνα] rafina < ravina.
Anlam:

Pelit
Hel. [πτελίδη] ptelidi < pelit.
Anlam: bir ağaç türü, pelit.

Poskal
Hel. [απασχολία] apasxolia. Pnt. aposkali, aposkal.
Anlam: ormanlık alanda açılan küçük çayır. Tarlada işe başlanmış yer.

Rafta
Hel. [ραφτά[ rafta.
Anlam: dikmek, dikerek.

Tiranya
Hel. [τυραννία] tiania < tiranya.
Anlam: bezdirici, bıktırıcı.

Vasula
Hel. [Βάσο-ούλα] vasula.
Anlam: vaso ve kibarlaştırıcı “ula” sonekiyle bir bayan adı.

Varelios
Hel. [βαρέλι-ος] vareli-os.
Anlam: Varil

error

Enjoy this blog? Please spread the word :)