Doğu Karadeniz Türkçesi'nde Kullanılan Bazı Deyimler

DOĞU KARADENİZ TÜRKÇESİNDE KULLANILAN BAZI DEYİMLER (RİZE İLİ BAZ OLARAK ALINMIŞTIR)

1 – Ahborlu yerde büyümek : Hızlı gelişen gençler için kullanılır. Bu çocuklar gübre ile bakımı yapılmış mahsüle benzetilir

2 – Şoz yerde büyümüş : Uzun boylular için kullanılır, güneşli olmayan yerde mahsül boy verir ama ürün vermez

3 – Çor yiyesun : Ateş yiyesin

4 – Kakanis etmek : Yersiz, zamansız gülmek. Tavuğun gıdaklamasına kakanis etmek denilir

5 – Masti kedi: Huysuz yaşlı kadınlar için kullanılır

6 – Kutalı yalamak : Kutal lapa yapmak yada çorbayı karıştırmak için kullnanılan bugünkü el mikserine benzeyen bir tahta araçtır. Bu tabir düğünü yağmurlu geçen kimseler için kullanılır

7 – Kukarlan çekmek : Özlemle, dörtgözle beklemek. Kukar ağaç dallarını kendine doğru çıkmak için kullanılan tahta çengeldir

8 – Çakal tavuğu aldı ama ben da ne olsa dedum oğa : İş işten geçtikten sonra özür dilemek

9 – Horoz demişki sabah kaku bağırayım : Kaynana gelin için söyler, gelin sabah kalksada olur olmasada

10- Abril fafaturası gibi : Abril (April) nisan ayına verilen isimdir. Nisan kelebeğine benzetilen kişi canı tez, hareketli insanlardır. Nisan kelebeği gibi ömrünün az olacağı düşünülür.

11- Fitruka gibi : Gençler için kullanılan bir tabirdir. Tohymdan yeni çimlenen fidelere fitruka denir. Canlı, diri, dinç gençler için kullanılır.

12-Kunci ilan kaşınmak, Kutuni ilan kaşınmak : Her iki terimde fakirlikten kırılmak, gariban olmak anlamındadır. Kunci, kendirin odunsu kısmı, kutuni ise mısır koçanının odunsu kısmıdır.

13- Kurak çakal, : zayıf, cılız insanlar için kullanılır

14- Post domuzu : Aşırı şişman, gelişmiş insanlar için kullanılır

15- Hahalis olmak : Birbirine karışmak, düğüm olmak

16- Ander kalasun, Ander kaybana kalasun : Geberesun

17- O keseyum seni alaeme : Aklun kesmiyor

18- O binam kesileyum sağa : Yavrum, sana kurban olayum

19- Kuş kulusi gibi sinmek : Aciz kaldı cevap veremedi

20 – Aha yere tükürdum, kuruyuncaya kadar gelecesun

21- Tava dibi yalamak :Güzel çocuk doğuran kadınlar için kullanılır

24- Kanayaklı : Becereiksiz

25- Basabas çalışmak : Durmaksızın çalışmak

26- Duman vurmak : Aldırış etmemek

27-Fodulluk etmek: Haddini bilmemek

28- Ağıza vermek : Gizli bir işi açığa vermek

29- Ağusunu dökmek : İçini boşaltmak, derdini anlatmak

30- Anamı sattı da durdu : Herhangi bir durum karşısında şaşkınlığını belli etmek

31- Bacak germek : Bir işin olmaması için direnmek

32- Alıp geçmek : Alay etmek

33- Koyasun dağdan yugari : Doğru söylemiyorsun, bu iş olmaz

34- Tuz süreyum kafana : Bu işe aklım ermedi

error

Enjoy this blog? Please spread the word :)